هنجارگریزی کلامی در اشعار سیدعلی صالحی

چکیده هنجارشکنی در شعر امروز، از روش های مهم و تا حدی از مولفه های ساختاری آن است که شاعر با توجه به تجزیه وتحلیل های خود به این ویژگی(هنجارشکنی) دست می یابد و با شکستن هنجارها، خود به گونه ای هنجار آفرینی می کند. هنجارشکنی درواقع رویکردی است که قاعده های متعارف را هم به لحاظ محتوایی و هم به لحاظ شکلی و ساختاری در شعر بر هم می زند و هم به توسعه ی زبان شعری و زیبایی کلام در شعر پرداخته و هم لذت ادبی و تأمل مخاطب را افزونی بخشیده است. این ساختارشکنی و هنجار گریزی که از ارکان اصلی مکتب فرمالیسم است نخستین بار توسط ویکتور شکلوفسکی فرمالیست معروف روسی با مقاله ی «هنر به منزله ی شگرد» مطرح شد که یکی از موثرترین روش های برجستگی زبان و آشنایی زدایی در شعر است که بسیاری از شاعران ازجمله سید علی صالحی در اشعار خود از آن بهره برده اند. سید علی صالحی از شاعران بزرگ معاصر است که باوجود خدمات بسیاری که به شعر معاصر داشته و همچنان نیز دارد چندان مورد لطف و عنایت پژوهش گران زبان و ادبیات فارسی قرار نگرفته. او پایه گذار جریان شعری موج ناب بود و باوجوداینکه دوام زیادی نداشت تأثیر به سزایی در اندیشه ی شاعران سبک نیمایی از خود به جای نهاد. او جنبش ادبی شعر گفتار را بنیان نهاد که در پی آن غریب به دو دهه است که تمام شاعران معاصر به روش این شاعر ، اشعارشان تقطیع می شود. در بیشتر اشعار سید علی صالحی هنجارشکنی به وضوح به چشم می خورد و به علت مشخصات سبکی که دارد سرشار از انواع هنجار گریزی ها می باشد که در این جستار به شناخت بهتر این مقوله می پردازیم و سپس بحث را در برخی از اشعار سید علی صالحی موردبررسی قرار خواهیم داد: فصل اول، به روش تحقیق اختصاص یافته است. فصل دوم، مروری بر زندگی و آثار سید علی صالحی و همچنین جریان های شعری او می باشد. فصل سوم، به معرفی هنجار گریزی و همچنین انواع آن می پردازیم ازنظر زبان شناسان و همچنین پیشینه آن می پردازیم . فصل چهارم، به تجزیه وتحلیل هنجار گریزی در اشعار سید علی صالحی خواهیم پرداخت.